Jak więcej zarabiać i jak mieć więcej pieniędzy. Część 2 z 3
Kategorie
Budżetowanie nie należy, w przekonaniu większości z nas do zbyt ekscytujących zajęć.
To jednak zupełny nonsens!
Budżetowanie jest bardzo kreatywnym procesem.
Jest też niesłychanie przydatne, jest początkiem i fundamentem każdego sukcesu finansowego, a mimo wszystko niewielu z nas tak na serio prowadzi budżet domowy.
To dlatego tak mało osób osiągnęło niezależność finansową. Budżet jest rodzajem “papierka lakmusowego.”
Czy jesteś w stanie poświęcać regularnie czas, by prowadzić spis wydatków, planować finanse i kontrolować przepływy? Czy uważasz, że bez tego też dasz sobie radę z finansami?
Podam Ci dwa przykłady, które – mam nadzieję – pomogą Ci zrozumieć istotę budżetowania.
- Czy wyobrażasz sobie jazdę samochodem bez prędkościomierza, wskaźnika zużycia paliwa, oleju, pomiaru temperatury czy poziomu ciśnienia w oponach? Tablica rozdzielcza w samochodzie jest jak centrum dowodzenia, w którym decyzje podejmujesz w oparciu o dokładne dane. Tak samo jest z budżetem, który powinien być takim właśnie regularnie używanym centrum dowodzenia ze wszystkimi kluczowymi danymi umożliwiającymi podejmowania codziennych decyzji finansowych.
- Jeśli chcesz wziąć udział w maratonie lub osiągnąć jakiś inny cel, typu zrzucić zbędne kilogramy czy zbudować masę mięśniową, musisz polegać na dokładnych danych. Ja używam aplikacji sportowych w mojej komórce, które m. in. pokazują dystans, jaki przebiegłem, lub przemaszerowałem, wraz z czasem czy prędkością.
Do tego dochodzą inne ważne sprawy typu dieta, kalorie, odpoczynek, regeneracja itp. Jak to zgrabnie ujął wybitny znawca zarządzania Peter Drucker, jeśli nie możesz czegoś zmierzyć, to nie możesz tym zarządzać. Podobne, skrupulatne, metodyczne i kreatywne podejście musisz mieć do Twoich finansów.
Zanurz się na godzinę tygodniowo, a może i znacznie dłużej, w Twoje wydatki, paragony, wyciągi bankowe, odsetki od kredytów, i każdy inny dokument, który ma związek z Twoimi finansami.
Budżet powinien być co najmniej roczny. W ten sposób masz odpowiednią perspektywę i możesz zamieścić w nim znacznie więcej danych niż w ciągu miesiąca. Widzisz też wyraźnie, że każdy miesiąc ma inną strukturę wydatków, a czasami także wpływów (inaczej nasze finanse wyglądają w Boże Narodzenie, wakacje, w okolicach ważnych rocznic, bonusów itp.).
Przygotowałem dla Ciebie specjalny, wygodny szablon do sporządzania budżetu domowego. Znajdziesz go tutaj.
Pamiętaj o kilku innych ważnych kwestiach:
Nie używaj zbyt ogólnych kategorii, typu jedzenie czy ubrania. Spisuj każdy wydatek w odpowiedniej kategorii.
Bądź uczciwy wobec siebie! Nie udawaj, nie ukrywaj, nie lekceważ, nie pomijaj niczego!
Jeśli robisz budżet po raz pierwszy, przygotuj się, że może to zająć wiele godzin. Potem będzie już znacznie łatwiej i szybciej, jednak przygotowanie budżetu na początku bywa czasochłonne! Pamiętaj, że to się jednak po stokroć opłaci!
Kiedy Twój budżet jest gotowy, jakie wnioski się nasuwają? Masz deficyt? Nadwyżkę? A może zarobki i wydatki idealnie się balansują? Jakie decyzje teraz podejmiesz? Będą cięcia? Trzeba więcej zarabiać? Więcej oszczędzać?
Jak mieć więcej pieniędzy dzięki właściwym sposobom myślenia i perspektywie
Dlaczego Twoja wartość netto jest ważna i jak ją obliczyć?
Istnieje wiele sposobów na mierzenie osobistego bogactwa, a te najbardziej popularne są na ogół zupełnie bezużyteczne.
Większość z nas uważa, że im więcej posiadamy, tym jesteśmy bogatsi. Przy czym to posiadanie powinno być widoczne – zwłaszcza dla innych. W praktyce oznacza to, że mylimy dwa parametry finansowe:
Jestem bogaty.
Wyglądam na bogatego.
Dlatego mamy tak wiele kłopotów z długami, życiem na pokaz i konsumpcją na pokaz – teraz dodatkowo stymulowaną przez media społecznościowe z ich kultem wywierania wrażenia na innych.
Jest jednak jedno fantastyczne narzędzie, które umożliwia nam mierzenie naszego bogactwa zgodnie z zasadami zdrowia finansowego i regułami skutecznego zarządzania finansami osobistymi. To narzędzie to Twoja wartość netto.
Wartość netto to Twoje aktywa minus Twoje zobowiązania.
Co to są aktywa? To rzeczy, które posiadasz, i które mają realną wartość, jeśli zechcesz je spieniężyć, np. dom, samochód, działka, biżuteria, akcje, patenty, własność intelektualna itp.
Co to są zobowiązania (pasywa)? To Twoje długi, kredyty, podatki i wszystko, co jesteś winien.
Jaki jest najprostszy sposób oszacowania Twojej wartości netto? Wyobraź sobie, że musisz sprzedać wszystko, co posiadasz. Wszystko! Ile pieniędzy by Ci zostało po sprzedaniu całego majątku i spłaceniu wszystkich długów?
Zanim zabierzesz się za obliczanie Twojej wartości netto, korzystając z szablonu, który dla Ciebie przygotowaliśmy, pamiętaj proszę, by obliczać wartość Twojego majątku naprawdę maksymalnie realistycznie, czyli według obecnych cen rynkowych. Zdarza się, że to, co ma dla nas wyjątkową wartość, często z uwagi na emocjonalne przywiązanie, dla potencjalnych nabywców może nie przedstawiać jakiejś szczególnej wartości.
Jakie są dodatkowe korzyści płynące z posługiwania się w życiu wartością netto? Zaczynasz rozumieć pułapki konsumpcyjnego stylu życia i rozwijasz swoją finansową inteligencję.
Jak mieć więcej pieniędzy dzięki zwiększeniu produktywności?
KPI to akronim od angielskiego określenia Key Performance Indicators, który bywa tłumaczony na polski jako ‘kluczowe wskaźniki efektywności’.
Wyobraź sobie, że pracujesz w dziale sprzedaży. Twój roczny cel to 100 tysięcy złotych. KPI’s będą elementami Twojej pracy, które mają doprowadzić Cię do celu. Oto jak mogą one wyglądać:
wykonanie 100 telefonów dziennie.
wysłanie 4 ofert dziennie.
umówienie 1 spotkania tygodniowo.
Sfinalizowanie 1 sprzedaży miesięcznie o średniej wartości 10 tysięcy złotych.
To mogą być Twoje wskaźniki efektywności (KPI), czyli jeśli wykonasz 100 telefonów, wyślesz każdego dnia 4 oferty i odbędziesz co najmniej jedno spotkanie z klientem, i sfinalizujesz jedną sprzedaż miesięcznie, to jesteś na dobrej drodze do osiągnięcia rocznego celu sprzedażowego.
W jaki sposób możesz wykorzystać tę ideę w finansach osobistych?
Twoje KPIs to mogą być regularne, dzienne i tygodniowe oszczędności, które masz zrealizować aby osiągnąć zaplanowany cel finansowy.
To mogą być także dodatkowe pieniądze, jakie masz miesięcznie zarobić lub zwrot z inwestycji, jaki musisz w tym kwartale osiągnąć.
Wykorzystaj kryzys i niepowodzenia, aby intensywnie się rozwijać
Na przełomie 2019 i 2020 roku na świat spadło poważne wyzwanie: pandemia koronawirusa. W grudniu 2019 roku wydawało się, że jest to tylko lokalny chiński problem, ale już w marcu 2020 roku większość krajów na świecie zaczęła ogłaszać zamknięcie biznesów, szkół, instytucji publicznych i kulturalnych, by zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa.
W czerwcu 2021 roku, mimo że większość restrykcji została już zniesiona, trudno ciągle mówić o pełnej swobodzie podróżowania, pracy w biurze – jeśli ktoś ją lubi i ceni – czy swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej w niektórych branżach.
Te ograniczenia wpędziły globalną ekonomię w poważne tarapaty.
Jeśli planujesz swoje finanse i biznes to żaden kryzys, nawet tak nieoczekiwany jak ten wywołany koronawirusem, nie będzie dla Ciebie zaskoczeniem. Przygotowanie na kryzys jest bowiem zawsze istotną częścią każdego planu.
Jeśli jednak nie planujesz jeszcze swojego życia i finansów to wykorzystaj ten czas, by zacząć to robić profesjonalnie i regularnie.
I przygotuj się już teraz na kolejny kryzys! Oto lista 12 sposobów na obecny kryzys.
Planuj. Zawsze planuj! Jak mawiał generał Eisenhower: Plany są niczym, ale planowanie jest wszystkim.
Negocjuj (umowy, ceny, warunki współpracy etc). Rozwijaj umiejętności komunikacyjne.
Poszukaj oszczędności, tnij koszty.
Znajdź nowe rynki i nowych klientów. Znajdź nową pracę, wymyśl się na nowo.
Wykorzystaj narzędzia online.
Bądź elastyczny cenowo. Testuj. Eksperymentuj.
Myśl pozytywnie; unikaj za wszelką cenę narzekania, rozpamiętywania i tkwienia w negatywnych emocjach.
Używaj procedur (na sytuacje awaryjne, kryzysowe).
Bądź produktywny/produktywna dzięki odpowiedniemu porządkowi i rytmowi dnia.
Znajdź podobnie myślących partnerów.
Pamiętaj, że kryzys to zupełnie naturalna i normalna rzecz!
Przygotuj się na kolejny kryzys.
I pamiętaj, że na ogół to, co się wydarzy w Twoim życiu w znacznym stopniu zależy od Ciebie, a nie do kryzysu czy prosperity. Jak powiedział Henry Ford: “Jeśli myślisz, że możesz, masz rację. Jeśli myślisz, że nie możesz, też masz rację”.
Optymalizuj podatki
Podatki są ważne. Ale nie tylko dlatego, że trzeba je płacić. Są również ważne, bowiem kiedy zrozumiesz, jak działają podatki, będziesz się orientował znacznie lepiej w całym systemie finansowym!
Znając system podatkowy będziesz podejmował znacznie lepsze decyzje finansowe.
Co to jest podatek?
Podatek to obowiązkowa składka, którą należy wpłacić do kasy państwowej. Podatki dotyczą wszystkich, zarówno pracowników, jak i właścicieli biznesów. Ogólnie rzecz biorąc, celem podatków jest finansowanie różnego rodzaju wydatków publicznych, takich jak szkoły, szpitale, instytucje kulturalne, inicjatywy społeczne, czy obrona państwa.
Istnieją dwa rodzaje podatków – bezpośrednie i pośrednie. Oto kilka najbardziej znanych przykładów:
Podatki bezpośrednie
podatek dochodowy, pobierany od osób fizycznych (PIT),
podatek dochodowy od osób prawnych (CIT),
podatek od nieruchomości,
podatek rolny,
podatek od czynności cywilnoprawnych,
podatek od darowizn i spadków,
podatek od środków transportowych
… i wiele innych. Tutaj znajdziesz opracowanie na temat podatków.
Podatki pośrednie
podatek od towarów i usług (VAT),
podatek od gier,
podatek akcyzowy.
Istnieją dwa główne sposoby naliczania podatku – podatek progresywny i podatek liniowy. Podatek progresywny zależy od poziomu dochodów osób fizycznych. Im wyższy dochód, tym większy procent podatku.
Podatek liniowy jest zawsze taki sam dla wszystkich niezależnie od osiąganego dochodu.
W Polsce mamy dwa progi podatkowe:
- pierwszy próg to 18% dla osób, których roczne zarobki wynoszą mniej niż 85 528 zł
- drugi próg to 32% dla tych, których roczne dochody przekraczają 85 528 zł.
Istotna jest też kwota wolna od podatku. Zależy ona od tego, ile dochodu łącznie udało nam się uzyskać w ciągu roku kalendarzowego.
Kwota wolna od podatku w 2021 roku w Polsce wynosi 8 000 zł.
Zarabiający poniżej tej kwoty otrzymają zwrot podatku wpłaconego przez pracodawcę.
Z kolei powyżej zarobków w wysokości 127 000 zł. rocznie nie przysługuje kwota wolna od podatku.
Odmienne progi podatkowe istnieją w Wielkiej Brytanii, w zależności od kraju, w którym mieszkasz. Tak więc w Anglii, Walii i Irlandii mamy trzy progi podatku dochodowego – próg podstawowy 20%, wyższy 40% i dodatkowy próg 45%. Jeśli mieszkasz w Szkocji, istnieje pięć progów podatku dochodowego – 19%, 20%, 21%, 41% oraz 46%.
Oto jak wyglądają kwoty dochodu dla poszczególnych progów w Wielkiej Brytanii – poza Szkocją:
0 proc. kwota wolna od podatku – £12 500
20 proc. £12 500 – £50 000
40 proc. £50 001 – £150 000
45 proc. powyżej £150 000
W Szkocji zaś progi podatkowe kształtują się następująco:
0 proc. – kwota wolna od podatku – £12 500
19 proc. £12,501 – £14,549
20 proc. £14,550 – £24,944
21 proc. £24,945 – £43,430
41 proc. £43,431 – £150,000
46 proc. powyżej £150 000
Oba systemy podatkowe, liniowy i progresywny, mają zalety i wady. Od dziesięcioleci trwa dość gorąca debata na temat tego który system jest skuteczniejszy i bardziej sprawiedliwy. Jeśli chcesz zgłębić ten temat, przeczytaj ten artykuł.
Pamiętaj o terminach składania deklaracji podatkowych! Jest to niesłychanie ważna sprawa w rozliczaniu podatków.
W Wielkiej Brytanii rok podatkowy trwa od 6 kwietnia do 5 kwietnia następnego. Więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj.
W Polsce okres podatkowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym dla osób fizycznych. Osoby prawne mają wybór. Może to być także rok kalendarzowy, chyba że podatnik wybierze inny okres w umowie spółki Tutaj przeczytasz więcej o rozliczeniach w Polsce.
Więcej użytecznych artykułów i linków
Polska:
Wielka Brytania:
Podatki w Anglii. Tłumaczymy krok po kroku [PORADNIK]
Kluczowe informacje na temat brytyjskiego systemu podatkowego
Co możesz zrobić zgodnie z literą prawa, aby płacić niższe podatki?
Zanim omówimy siedem przykładów ulg podatkowych, zacznijmy od dwóch fundamentalnych kroków, które każdy powinien wziąć pod uwagę, aby korzystnie rozliczać podatki.
Krok 1. Planuj finanse i regularnie budżetuj. W ten sposób całkiem łatwo przewidzisz potencjalne warianty wydarzeń i będziesz wiedział, jak się na nie przygotować. Jeśli już dzisiaj przewidujesz, że możesz za rok zapłacić wyższy podatek, np. z powodu rentownych inwestycji czy spodziewanej podwyżki w pracy, masz teraz dużą swobodę, by podjąć odpowiednie działania.
Może czas na remont? Albo na darowiznę dla najbliższych odkładaną latami czy wydatek na edukację?
Planowanie rozwija wyobraźnię finansową.
Krok 2. Zawsze sprawdzaj aktualne prawo podatkowe! Edukuj się regularnie w zakresie finansów. Przykłady optymalizacji podatkowej w tej części artykułu są aktualne dla okresu 2021. Jednak prawo często się zmienia, ewoluuje, tak więc zawsze przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zaglądaj do aktualnych informacji.
W przypadku podatków mogą to być po prostu strony rządowe czy blog znanej firmy księgowej.
A oto 7 prostych i bardzo skutecznych sposobów na płacenie mniejszych podatków. Już pewnie zauważyłeś/-aś, że podatki to temat niesłychanie obszerny. Każdy punkt jest podlinkowany do artykułu, który pomoże Ci zgłębić interesujący Cię aspekt podatkowy.
Wykorzystaj kwotę wolną od podatku
Nie płać podatku przed 26 rokiem życia
Sprawdź, czy nie lepiej rozliczać się z małżonkiem
Załóż firmę – im więcej ktoś zarabia, tym bardziej opłaca mu się założyć firmę
Znaj różnicę między uchylaniem się od płacenia podatków a optymalizacją podatkową, czyli unikaniem płacenia nadmiernych podatków.
Zarabiaj więcej, pracując na etacie
Niezależnie od tego czy jesteś przedsiębiorcą, czy pracujesz na etacie, musisz porządnie wykonywać swoją pracę.
Wiem, brzmi banalnie, ale warto sobie od czasu do czasu uzmysłowić kilka prostych prawd życiowych.
Z samego faktu, że nazwiesz się inwestorem lub biznesmenem czy z samego tylko odkrycia, że etat to wyścig szczurów a biznes i inwestowanie wiodą do niezależności finansowej, niekoniecznie jeszcze wynikają jakieś efekty.
Krótko mówiąc, przez rozsądne działania możesz osiągnąć wolność finansową, pracując na etacie, zaś źle zarządzane projekty biznesowe i inwestycyjne doprowadzą Cię tylko do długów i frustracji.
Są takie profesje, np. nauczyciele, artyści, naukowcy czy pisarze, które na ogół wymagają pracy na stałe w jakiejś instytucji lub przez samozatrudnienia, co w praktyce jest tym samym modelem pracy.
Nie każdy powinien przecież zakładać biznes i inwestować. Potrzebujemy także wspaniałych pracowników. Takie są fakty. Pracowników różnych szczebli, którzy również mogą osiągnąć finansową niezależność, albo przynajmniej odłożyć masę pieniędzy i wieść życie wolne od codziennych trosk finansowych.
Podzielam oczywiście pogląd Kiyosakiego i innych teoretyków biznesu, że posiadanie biznesu (czy raczej biznesów) i inwestowanie są najlepszą drogą do wolności finansowej. Ale obserwacja tego, co się dzieje dookoła, pokazuje, że bardzo często właściciele małych firm klepią biedę, a pracownicy, którzy przykładają się i awansują regularnie, całkiem nieźle dają sobie radę z finansami.
Niezależnie czy jesteś przedsiębiorcą, czy zatrudnionym na etacie, obowiązują Cię te same reguły planowania finansowego. Oto kilka najważniejszych:
- budżetowanie przychodów i wydatków
- regularne oszczędzanie i inwestowanie
- świadomy wybór odpowiadającego Twoim celom stylu życia
- bezwzględna realizacja finansowych planów i założeń (szczególnie jeśli chodzi o konsumpcję i wydatki)
- stała edukacja finansowa i biznesowa
- nieustanne rozwijanie “mięśnia samodyscypliny”
Zacznij od zaplanowania swojego pierwszego miliona (lub po prostu znacząco większych pieniędzy od tych, które zarabiasz dotychczas). Tutaj i tutaj masz użyteczne szablony.
I jeszcze jedna bardzo istotna kwestia. Warto docenić pracę na etacie ze względu na uniwersalne umiejętności, jakich możesz się nauczyć. A później wykorzystać je w Twoim biznesie, jeśli taki jest Twój plan.
- zarządzanie projektem
- sztuka komunikacji
- zarządzanie zespołem
- terminowość
- systematyczność
- odporność na stres
- odpowiedzialność
- rozwiązywanie problemów
- sprzedaż
Modele teoretyczne, jak ten Kiyosakiego, są dobre, pomocne i inspirujące. Jednak tzw. prawdziwe życie jest na ogół znacznie bardziej złożone, dlatego podejmując decyzje o pracy na etacie, biznesie, inwestowaniu i celach finansowych, musisz wziąć pod uwagę znacznie więcej czynników.
Dlatego dokonuj mądrych wyborów. Odważnych i kreatywnych, ale opartych na racjonalnych przesłankach. Jeśli pracujesz na etacie, spróbuj najpierw “wycisnąć” z niego ile się da, zanim zaczniesz pracę na własny rachunek.
Andrzej Mańka
Wszystkie części znajdują się w podręczniku online „Jak więcej zarabiać i jak mieć więcej pieniędzy”, który jest do pobrania za darmo tutaj.
